MỘT THỊ TRƯỞNG TRẦM LẶNG

Ít nói, trầm lặng và điềm đĩnh là ba tính từ mà báo Gazeta.ru dùng để miêu tả ông Sergei Sobyanin, người được Tổng thống Nga D. Medvedev chọn làm Thị trưởng Mát xcơva thay ông Yuri Luzhkov - người bị cách chức hai tuần trước. Tính cách của ông Sobyanin hoàn toàn đối lập với sự quảng giao ồn ào của cựu thị trưởng.

Sinh năm 1958 tại làng của người dân tộc thiểu số Mansi ở huyện Khanty-Mansiisk (thuộc tỉnh Tyumen ở miền tây Siberia), Sobyanin thăng tiến sớm và nhanh trong bộ máy Đảng Cộng sản Liên Xô. Năm 1991, khi mới 33 tuổi, ông đã được đưa vào chiếc ghế lãnh đạo thị trấn Kogalym (tiếng Khanty có nghĩa là “chốn nguy hiểm”). 3 năm sau, ông được bầu làm người đứng đầu nghị viện huyện và chỉ cần 2 năm nữa ông trở thành thượng nghị sĩ. Ông chỉ tốn 10 năm để đi từ vị trí người đứng đầu huyện đến chiếc ghế thống đốc tỉnh Tyumen. Cuối năm 2001, ông được bầu làm Chủ tịch Hãng dầu khí TNK.

Ngay khi còn là chủ tịch thị trấn, Sobyanin đã bộc lộ một phẩm chất rất quan trọng bảo đảm cho sự thành công của ông sau này là liên kết với những người mạnh, đặc biệt là doanh nghiệp lớn. Tại Kogalym, ông “quan hệ rất nhỏ nhẹ” với hãng khí đốt khổng lồ “LUKoil” - doanh nghiệp thống trị thị trấn này. Ông đồng ý với phần thuế khá nhỏ mà hãng kia trả. Ông luôn biết cân bằng các lợi ích. “Đặc điểm nổi bật của ông là khả năng liên kết các cơ quan và cơ cấu tổ chức vào hành động chung” - Sergei Kakotkin, đương kim Thị trưởng Kogalym nhận xét.

Vào thời hỗn mang sau khi Liên Xô tan rã, Sobyanin đã cương quyết bắt các doanh nghiệp phải quan tâm đến nhà ở cho người dân, và thị trấn “đèo heo hút gió” ấy đã trở thành điểm sáng về chất lượng hạ tầng xã hội. Giờ đây Kogalym là nơi mà hãng LUKoil chọn làm nơi đặt một văn phòng điều hành. Quảng trường trung tâm của thị trấn có tượng đài một giọt dầu khổng lồ, xung quanh là những đại lộ có đài phun nước.

Sobyanin ngồi trên chiếc ghế Thống đốc Tyumen 4 năm (2001 - 2005). Tuy vấp phải sự chống đối rất gay gắt của một số người, Sobyanin đã biến mình thành nhân vật tạo đồng thuận giữa hai khu tự trị Khanty-Mansiisk và Yamalo-Nenetsk. Nhà chính trị học Evgheni Minchenko cho rằng với cách đó Sobyanin đã trở thành “người bảo trợ cho giới thượng lưu phía bắc”. “Ông hiểu rõ rằng không thể chỉ bảo vệ lợi ích của những người phương bắc, nên kết cục là ông đã cân bằng các lợi ích một cách bài bản” - Minchenko nhận xét.

Sobyanin đã đạt được một thoả thuận rất quan trọng với lãnh đạo hai khu tự trị nằm trong thành phần tỉnh Tyumen về việc tăng số tiền mà họ nộp vào ngân sách tỉnh. “Thoả thuận đặc biệt ở chỗ là Sobyanin không động đến cơ chế tự trị của hai khu mà họ vẫn mở túi chia tiền cho ông” - Minchenko bình luận.

Tuy nhiên, không phải là không có những cái nhìn khác về công việc của ông ở Tyumen, đặc biệt là những lời ám chỉ về vai trò giám sát của công ty mà người đứng đầu là vợ ông - bà Irina Rubinchik đối với những dự án xây dựng đường có quy mô lớn, hay những lời phàn nàn về phong cách lãnh đạo độc đoán của ông.

Một trong những cải cách quan trọng mà Sobyanin thực hiện ở Tyumen là triệt tiêu toàn bộ hệ thống tự quản ở địa phương. Dưới thời Thống đốc Leonid Roketsky (1996-2000), Tyumen được coi là địa phương đi đầu trong phát triển hệ thống tự quản địa phương: chính quyền được thiết lập tới tận cấp làng, từ năm 1997 các chính quyền cấp thị trấn đều có ngân sách riêng. Nhưng ngay sau khi lên nắm quyền năm 2001, Sobyanin đã cho tiến hành trưng cầu dân ý về việc xoá bỏ hình thức tự quản cấp làng. Đảng “Liên minh các lực lượng cánh hữu” (hiện không còn tồn tại) đã phản đối rất mạnh mẽ cuộc cải cách này. Các quan sát viên của đảng này đã phát hiện một loạt vi phạm trong quá trình tiến hành trưng cầu dân ý, nhưng kết quả vẫn được công nhận.

Sobyanin được cả những người thiện ý lẫn những người chỉ trích thừa nhận là “người cẩn trọng”. Trong thời gian tới, người ta tin rằng, ông sẽ chủ yếu tiến hành các thoả hiệp.

free hit counters