NỖI ĐAU TỪ THẢM KỊCH BESLAN

Ngày tựu trường 1.9 không bao giờ là niềm vui trọn vẹn của người Nga nữa. Thảm kịch bắt giữ 1.128 học sinh, giáo viên và phụ huynh làm con tin trong ngày khai giảng tại thành phố nhỏ Beslan hai năm trước, vẫn còn là vết thương chưa liền da trong tâm khảm nhiều người.

Ngày 1.9, đúng vào lúc hồi chuông khai giảng vang lên, thì 332 quả bóng bay trắng cũng nhẹ nhàng bay lên bầu trời Beslan. Mỗi quả bóng tượng trưng cho linh hồn một người đã thiệt mạng trong vụ bắt cóc con tin đẫm máu nhất trong lịch sử Nga hiện đại. Buổi lễ tưởng niệm 2 năm thảm hoạ Beslan được bắt đầu lúc 9h15 phút (giờ địa phương – 12h15 phút giờ Hà Nội) – đúng vào lúc phiến quân ly khai Chechnya tấn công vào trường học số 1 của Beslan (tỉnh Bắc Ossetia ở miền nam nước Nga). Lễ tưởng niệm sẽ kéo dài 2 ngày cho đến lúc 1h05 Chủ nhật (3.9) - thời điểm chấm dứt của thảm kịch kinh hoàng. Nước Nga sẽ dành một phút mặc niệm vào đúng lúc ấy.

Nước Nga vẫn mãi đau đớn với câu hỏi đã dày vò họ trong suốt 2 năm qua: Tại sao các lực lượng an ninh lại có thể lơ là để hàng chục tay súng Chechnya lọt được vào thành phố dễ dàng như vậy? 32 trong số 33 tên khủng bố đã bị tiêu diệt trong cuộc tấn công hỗn chiến của lực lượng an ninh Nga. Nhưng than ôi, hơn 300 con tin cũng đã thiệt mạng trong cuộc giải cứu đẫm máu ấy. Hai tuần trước đây, một người phụ nữ nữa cũng đã qua đời do không chữa khỏi những vết thương có từ ngày ấy, nâng tổng số nạn nhân của thảm kịch Beslan lên 333. Như vậy mỗi tên khủng bố đã cướp đi sinh mệnh của 10 người.

Những cảnh tượng hãi hùng của vụ bắt cóc con tin được nhiều kênh truyền hình phương Tây phát đi lần đầu tiên đã cho khán giả nhiều nước thấy được bản chất thực sự của phong trào ly khai Chechnya. Tháng 5 vừa qua, tay thợ mộc 25 tuổi Nurpashi Kulayev, kẻ bắt cóc duy nhất sống sót, đã bị toà án Nga tuyên án tù chung thân. Hắn thừa nhận đã tham gia thực hiện tội ác này, song nói rằng hắn không hề giết ai trong số các con tin. Hai tháng sau, kẻ chủ mưu trong vụ tấn công, trùm khủng bố Shamil Basayev đã bị thủ tiêu trong một cuộc đột kích của đặc nhiệm Nga. Nợ máu đã trả, khiến nỗi đau Beslan phần nào nguôi ngoai.

Tuy nhiên, hai năm đã trôi qua mà cuộc điều tra thảm kịch vẫn chưa mang lại được kết luận nào. Cách đây hai tuần, nghị sĩ Nga Yuri Savelyev đã công bố bản báo cáo động trời: Chính việc lực lượng an ninh Nga nổ lựu đạn đã khơi mào cuộc đọ súng hỗn chiến dẫn đến trận tấn công giải cứu bất đắc dĩ. Trước kia, báo chí vẫn nói rằng phiến quân đã khai hoả bằng việc kích hoạt bom.

Báo cáo trên đã làm cho lễ tưởng niệm các nạn nhân phần nào trở nên chua xót. Nhóm “Mẹ Beslan” bao gồm những bà mẹ mất con trong thảm kịch đã yêu cầu tất cả các vị quan chức nên tránh xa mọi hoạt động tưởng niệm. Họ còn ra một thông báo chỉ trích các lãnh đạo địa phương và người đứng đầu uỷ ban điều tra vì có ý giấu nhẹm những sai sót vì vô trách nhiệm. Họ đòi hỏi những người đã vô trách nhiệm để 33 tên khủng bố được tự do di chuyển trên xa lộ liên bang đến nơi gây tội ác phải bị ra trước vành móng ngựa. Bản báo cáo của Uỷ ban Hạ viện điều tra vụ Beslan sẽ được công bố vào cuối tháng 9.

Người Nga vẫn muốn rút ra những bài học, dẫu là đau đớn, từ thảm kịch này.

free hit counters