15/3/11

MỘT CHIỀU LẠNH BẤT NGỜ


Sang nửa cuối tháng 3 rồi mà còn có gió mùa đông bắc. Đã thế dự báo thời tiết còn nhắc nhở đợt gió này cường độ rất mạnh, nhiệt độ sẽ tụt xuống 12 độ C và có thể kèm mưa đá.

Trưa đi dự một đám cưới, tình cờ ngồi đúng bàn với người bạn đã lâu không gặp. Chị thổ lộ: "Ngày mai mình đi Belarus. Ở bên đó nên đi thăm thú chỗ nào, dịp này có lễ hội gì không?"

Belarus! Cái tên ấy mới thân thương làm sao! Và tự nhiên nó được nhắc đến trong một ngày trời trở lạnh bất ngờ.

Mới đó mà đã 26 năm trôi qua. Thế mà cứ ngỡ như ngày hôm qua. Belarus là thiên đường tuổi trẻ của tôi và của rất nhiều người khác.

Một thời gian nan, một thời đẹp đẽ.

Nếu như 26 năm trước, có người nói: "Mai mình đi Liên Xô" (Nga, Ukraina, Belarus hay Uzbekistan, Gruzia, Azerbaijan gì gì nữa thì cũng đều là Liên Xô), thì câu tiếp theo sẽ là: "Bên đó hàng gì đang bán chạy (để mua mang sang), có thể mua được hàng gì (để mua đem mang về)?". Nhưng bây giờ thì người ta đã hỏi câu khác.

Khách sạn Đỏ

Ở cái thiên đường tuổi trẻ ấy, chúng tôi đã đi đâu? Tôi nói với người bạn: "Belarus đẹp lắm đấy. Nhưng sang mùa này thì chán chết. Tuyết tan, lép nhép, bẩn thỉu, xám xịt... Thôi cứ được đi là tốt rồi".

Rồi tôi kể ra những cái tên: Pháo đài Brest - Брестская крепость, làng Khatyn - Хатынь (những di tích của Đại chiến Thế giới II), Công viên quốc gia hồ Naroch, Biển Minskoe (thực ra là cái hồ đào rất rộng ở ngoại ô thủ đô Minsk - Минск), Bảo tàng kiến trúc dân gian, Rừng cấm Berezinski, các lâu đài Mirski và Lidski, rừng nguyên sinh Belovezhskaya Pusha - Беловежская пуща...

Còn lễ hội thì sao? Ngày 19.3 ở Belarus có lễ hội Thánh Iosif. Chỉ nghe thế, chứ chưa biết cái lễ hội này ra sao.

Bỗng nhiên thấy nhớ Belarus quay quắt.

Mùa hè 1986, trước khi lên tầu trở về Việt Nam, bạn hỏi: "Bao giờ cậu lại sang"? Nói đại: "Sau 5 năm nữa".

Thế mà rồi sau 5 năm nữa cũng sang thật. Lúc đó là tháng 8. Mùa thu vàng vẫn mê mải đẹp, nhưng đó là đã là thời tao loạn. Cuộc đảo chính bất thành vừa diễn ra ở Mátxcơva, không khí hừng hực bao trùm lên thủ đô Liên Xô. Minsk thì vẫn yên ả thế, gặp lại bạn bè cả Nga lẫn Việt, các cô giáo. Ai cũng quan tâm, trìu mến.

11 năm sau đó, mùa hè 2002 mới có cơ hội đặt chân đến Minsk lần thứ ba. Tầu nhanh đi một đêm từ Mátxcơva. Con tầu quả là một cuộc cách mạng so với tầu thời Liên Xô. Sang trọng, tiện nghi hơn cả TGV của Pháp. Sáng sớm sau khi Minsk đang ngái ngủ thì tầu đến ga. Một nhà ga mới sáng choang, bóng loáng, hiện đại với những bảng điện nhấp nháy đã mọc lên thế chỗ cho nhà ga cũ.

Quảng trường ga Minsk.

Bỗng thấy tiếc cái ga cũ. Bao nhiêu lần trên đường đến trường đã đi qua trước mặt, sau lưng của nó, đã thuộc nó, thế mà nay nó đã vĩnh viễn thuộc về quá khứ...

Minsk của thời kinh tế thị trường vẫn sạch sẽ, ngăn nắp như dưới thời Liên Xô. Và hầu như không có một tấm biển quảng cáo nào!

Trở lại thăm ký túc xá số 3, nhà 15, phố Artilleristov. Đường xá dẫn đến khu ký túc xá đã thay đổi toàn bộ. Bà thường trực từ giữa thập niên 1980 vẫn ngồi đó, nhưng nhất định không cho vào. "Có, tôi nhận ra cậu đã từng ở đây, nhưng không vào được. Cậu là người nước ngoài, giờ là mùa hè không có ai ở đây cả, phải có lệnh của Ban giám hiệu, tôi mới cho cậu vào được" - bà lạnh lùng giải thích.

May mà có cô giáo dạy văn đi cùng. Cô hỏi: "Bà cũng nhận ra tôi là giáo viên của trường phải không? Vậy thì bà hãy cho cậu ấy vào. Tôi bảo đảm không có chuyện gì xảy ra. Người ta tận từ một đất nước xa xôi đến đây, chỉ để thăm lại căn phòng đã ở năm xưa. Còn nhớ là còn quý, đúng không bà?"

Bà thường trực lẳng lặng đồng ý cho tôi vào.

Khu nhà này trước đã từng là ký túc xá tốt nhất của trường, nhưng nay xuống cấp trầm trọng. Cầu thang ẩm mốc. Tôi lên căn phòng số 513 đã từng ở xưa kia. Cánh cửa khép hờ. Hai chiếc giường trơ đệm, hai chiếc ghế để úp trên mặt bàn viết. Giấy dán tường chỗ rách chỗ lành.

Tôi tiến đến sát cửa sổ và nhìn thấy những ngón tay xanh mướt của cây bạch dương mọc dưới sân vươn lên mơn trớn bậu cửa. Bất giác tôi thở dài...

Hai cô trò đi xuống, chụp ảnh chung bên cây bạch dương, cố gắng lấy cho được biển số nhà. Cô an ủi: "Sang tháng người ta sẽ sửa lại ký túc xá này. Lần sau em tới, nó sẽ đẹp hơn".

Cô giáo tôi tỏ ra hài lòng với sự yên bình và ổn định ở Minsk. Cuộc sống không xáo trộn như trên khắp nước Nga rộng lớn. Người Belarus dường như thích trật tự cũ hơn là một xã hội dân chủ với đầy rẫy những bất trắc.

Belarus thân thuộc với những kỷ niệm quá đẹp của một thời tuổi trẻ ngày một lùi xa hơn. Để rồi hôm nay, tại cái đám cưới xa lạ, được một người nhắc tới, ký ức ồ ạt kéo về.

Thật nhớ. Nhớ trong một chiều lạnh bất ngờ...

Tuổi trẻ của tôi, Belarussia... Молодость моя, Белоруссия...

Chẳng lẽ phải sau đúng 11 năm mới quay trở lại Minsk lần thứ tư?




Entries liên quan:
HOA TULIP TRÊN TUYẾT
RỪNG NGA
BELLE VUE
YESTERDAY
BỨC THƯ GIÁNG SINH TỪ CÔ GIÁO CŨ


28 comments:

Nặc danh nói...

Nồi cơm điện, bàn ủi Liên Xô được nhiều người Sài Gòn đi hợp tác lao động trước đây, thường xuyên chuyển về VN để gia đình của họ mang đi bán kiếm lời. Có thể còn nhiều vật dụng khác nữa nhưng em không thể nhớ. Một thời (nghèo khó) em rất thích bao mấy cuốn tập bằng các tạp chí của Liên Xô, hình ảnh, chất liệu giấy lúc đó quá đẹp.

LU on lúc 19:47 15 tháng 3, 2011 nói...

Sao lại ko? 11 năm nữa lại sang Minsk. Em tình nguyện dẫn anh đi, vì lúc đó đã cần người đi kèm rồi.
Nhưng, với điều kiện em chưa ngồi xe lăn. ;))

VMC on lúc 19:49 15 tháng 3, 2011 nói...

@LU:
Team leader tính toán có vẻ không ổn lắm nhỉ? 11 năm tính từ 2002 thì là 2013. 2 năm nữa thôi!

LU on lúc 19:52 15 tháng 3, 2011 nói...

Anh Cường : ủa, tưởng là anh tính từ hôm mưa gió tầm tả nì chứ. Thía thì hem cóa dẫn đi được rồi, em còn chưa đi thì lấy gì dẫn anh đi ;))

Thuy Dam Minh on lúc 21:40 15 tháng 3, 2011 nói...

Bài hay quá em ạ! Tình cờ nói chuyện Khoa Kỹ sư Kinh tế của anh ngày trước. Cũng có một cô giáo người Nga. Lâu lắm rồi!

Lana on lúc 21:50 15 tháng 3, 2011 nói...

Đôi lúc kỷ niệm chợt ùa về. Ký ức đẹp đẽ thời đi học luôn khiến bâng khuâng...

Lana đọc và chợt tưởng tượng nếu mình đứng giữa nhà ga Odessa mình sẽ muốn nó thế nào - chắc chắn sẽ mong nó vẫn y như xưa. Nếu nó thay đổi, dù lung linh, chắc mình sẽ thấy cảm giác buồn buồn mất mát.

Titi on lúc 22:27 15 tháng 3, 2011 nói...

Uầy, anh C tình cảm thế. Em chưa bao giờ về thăm trường cũ mà có cảm xúc bồi hồi như thế :-( Chỉ gặp người cũ thì mới rung rinh thôi :-D

MHTL on lúc 00:01 16 tháng 3, 2011 nói...

Bạn VMC dùng cụm từ "Bỗng nhiên thấy nhớ Belarus quay quắt", dùng ảnh tiêu điểm là NÀNG, dùng những từ ngữ rất lãng mạn, phải chăng, phải chăng... Khó dùng từ quá!

Vhlinh on lúc 09:04 16 tháng 3, 2011 nói...

Đầy ắp kí ức ngọt ngào. Tuổỉ trẻ, đam mê, tình yêu, lý tưởng (có cả khái niệm xa xỉ này nữa đấy chứ)...
Vậy mà chưa một lần quay lại.

NANG...nhiều khi chỉ là một chiéc lá thu vàng rơi khẽ dưới chân thôi.
Belarus thật đặc biệt trong ký ức của mình.
Cảm ơn bài viết của bạn.

Titi on lúc 09:44 16 tháng 3, 2011 nói...

@Mc3: có gì mà khó dùng, anh cứ phát biểu thẳng là anh Cường đang nhớ thời gian lãng mạn nhất của anh í. Lãng mạn của nam giới kiểu gì chả gắn với một bóng hồng nào đó.

Mà anh ý nhị quá thể á. Chị em Belarus nổi tiếng mắt xanh thẳm và chưn dài nghều , cho nên mọi người đã hình dung ra bóng hồng ấy hết cả òi á :-D

VMC on lúc 11:10 16 tháng 3, 2011 nói...

@HPLT:
Hồi ấy giá như có thể mua được cả LX mang về VN thì người ta cũng mua rồi em ạ.

@LU:
Còm hơi vội đấy, Lu ạ. Đọc kỹ một chút các con số thì sẽ thấy logic của vấn đề.

VMC on lúc 11:12 16 tháng 3, 2011 nói...

@A Thụy
Đại gia mà chưa sang Nga thì phí quá anh ạ. Giờ không đi, sau này già mới đi là tiếc đấy nhé.

@Lana:
Quy luật vận động của thế giới là như vậy. Người cũ muốn níu kéo ký ức, người mới thì muốn đập đi làm lại cho hay hơn, đẹp hơn.

VMC on lúc 11:14 16 tháng 3, 2011 nói...

@Titi:
Nói chung là Titi cứ đi Nga hay Belarus một chuyến thì sẽ hình dung rõ hơn MC3 muốn ngụ ý điều gì.

@Vhlinh:
Gại đúng dây đàn rồi nhé. Nhiều người gắn bó với Belarus lắm mờ.

VMC on lúc 11:14 16 tháng 3, 2011 nói...

@MC3:
Minh dùng đúng từ rồi đấy. Phải chăng, phải chăng...

MHTL on lúc 12:55 16 tháng 3, 2011 nói...

2Ti ơi, chị em VN ở Belarus cũng nổi tiếng đẹp đấy :)

Huong on lúc 13:23 16 tháng 3, 2011 nói...

Wow anh Cường là 1 tiền bối của em rồi. Nước Nga, nước Nga, nước Nga...Em ở Nga 13 năm, cũng muốn thốt lên tuổi trẻ của chúng ta...Em chưa đến Minsk, Nhưng LX ngày ấy là 1 nhà mà. Em cũng có bạn học ở Minsk, đủ để nghe thân quen.

Thuy Dam Minh on lúc 17:48 16 tháng 3, 2011 nói...

VMC: A thích đi Nga. Thế nào cũng đi. Và sẽ học lại ít câu tiếng Nga. Cho đỡ nhớ! Hì

Titi on lúc 17:49 16 tháng 3, 2011 nói...

@MC3 : yeah, nhưng đẹp mà để xổng anh C như thế thì cũng mới đẹp vừa thôi :-P

VMC on lúc 18:06 16 tháng 3, 2011 nói...

@Hươngxưa:
Chắc anh trước em vài năm thôi, làm gì mà phong lên "tiền bối" thế? Từ Nga qua Mỹ chắc khác biệt lớn lắm phải không?

@Titi:
Họ để xổng 99% LHS, Titi ạ.

VMC on lúc 18:07 16 tháng 3, 2011 nói...

@A Thụy:
Nếu bác đi nhớ thuê em làm dẫn đường kiêm phiên dịch nhá.

Titi on lúc 18:08 16 tháng 3, 2011 nói...

@DMT: khi nào anh đi Nga ới em nhé, em muốn đến đó để biết anh MC3 ngụ í gì :-D

Unknown on lúc 23:09 16 tháng 3, 2011 nói...

Em còn nhỏ. Cũng tình cờ biết đến blog anh.
Chưa được đặt chân đến Liên Xô xưa bao giờ. Nhưng những kỷ niệm ngày bé của em lại luôn gắn liền với cái tên này, đất nước này.
Cái bàn là, nồi cơm điện và những cuốn sách của Liên Xô cũ gắn liền với hình ảnh của ba, khi ba còn ở với mẹ con em lúc bé.
Giờ ba đi rồi.
Cái bàn ủi có thâm niên bằng đúng tuổi em. Bây giờ không hoạt động nữa, Mẹ gói ghém thật kỷ, để trên ngăn tủ cao. Ba khắc tên em, năm sinh của em lên đó.
Anyway, thnx bài viết của anh thật nhiều. Có những thứ mình cất thật sâu trong tim, đôi khi trong cuộc sống vẫn tình cờ chạm phải.

VMC on lúc 23:27 16 tháng 3, 2011 nói...

@Tuyết An:
Cám ơn em vì comment hiếm hoi của em trên blog này.

Huong on lúc 04:48 17 tháng 3, 2011 nói...

anh Cường, mất comment rồi. :(

Em sang Nga trước khi LX sụp đổ 1 năm.
Nga và Mỹ khác nhau nhiều lắm. Mà em chưa tổng kết được. :)
Anh Thụy muốn sang Nga thì liên lạc với em nha, em cũng dẫn 1 vài người bạn đi đó.
Cám ơn anh Cường về những bài viết mang đậm tâm hồn của 1 thế hệ yêu cuộc sống, lãng mạn và tình cảm. Thế hệ có nhiều người đẹp trai nữa. :)

Nếu có 2 comment bỏ bớt dùm em 1 cái.

PTB nói...

Xin chào anh VMC,

Em mới biết Blog của anh cách đây không lâu, đọc cũng mới được một phần nhỏ trong những bài viết ở Blog này. Tuy nhiên em muốn gửi lời cảm ơn chân thành tới anh vì những gì anh đã chia sẻ với bản thân mình và những người khác.

Em học sau anh vài năm. Hồi đấy cũng chỉ được biết anh qua những lần anh hát ở trường SPNN. Em cũng đã từng ở phố "Những người lính pháo thủ" - Thành Minsk, học cô Blai sau anh vài năm, nhưng ở phòng 511. Em chưa may mắn được quay lại Liên Xô cũ, tiếng Nga đã quên rất nhiều, nhưng không bao giờ quên đất nước, con người nơi đấy.

Lớp học lớp Nga cùng em trước kia cũng đang cùng nhau xây dựng 1 Blog cùng nhau. Em cũng xin chọn bài Rừng Nga của anh để chia sẻ cùng các bạn.

Có thời gian, mong anh cũng ghé qua xem nhé http://nga2k8588ams.blogspot.com/

Chúc anh luôn vui!

VMC on lúc 17:57 3 tháng 5, 2011 nói...

PTB:
Cảm ơn em đã quan tâm tới blog này. Rất vui vì nó gợi nhớ lại cho em những kỷ niệm đẹp đã qua.
Hình như em học cùng khóa với Hồ Bình Minh à?

PTB nói...

@VMC,

Vâng. Em cùng khóa với Hồ Bình Minh ạ. Rất mong được tiếp tục đọc Blog của anh.

Mong anh luôn thành công.

Nặc danh nói...

Minsk ... ky niem tuoi tre cua toi .tam trang cua toi cung giong nhu cac ban .thay nho M qua.gia nhu duoc 1 lan tro lai noi do.



Đăng nhận xét

 

VMC Copyright © 2009 | Power by Blogger | Template redesigned by Lý Minh Triết